Viêm da quanh miệng, một tình trạng da phổ biến, thường gây ra nhiều khó chịu. Đặc trưng bởi phát ban quanh miệng, bệnh này cũng có thể xuất hiện gần mũi và mắt. Mặc dù thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi từ 18 đến 40, viêm da quanh miệng có thể xảy ra ở cả nam giới và trẻ em. Hiểu rõ các biện pháp tự chăm sóc hiệu quả là rất quan trọng để kiểm soát tình trạng này và giảm thiểu tác động của nó đến cuộc sống hàng ngày của bạn.
Nhận Biết Các Dấu Hiệu và Triệu Chứng
Việc nhận biết viêm da quanh miệng bắt đầu bằng cách nhận ra các dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng của nó. Dấu hiệu nổi bật của tình trạng này là sự xuất hiện của các sẩn hoặc mụn mủ nhỏ. Những nốt này thường tập trung quanh miệng, thường chừa một vùng da lành ngay sát môi. Bạn cũng có thể nhận thấy những nốt này quanh mũi và mắt. Vùng da bị ảnh hưởng có thể trở nên khô và bong tróc. Ở những người có tông màu da sáng hơn, phát ban thường có màu hồng hoặc đỏ. Tuy nhiên, ở những người có tông màu da tối hơn, vết đỏ có thể ít rõ rệt hơn, có khả năng xuất hiện màu tím hoặc nâu sẫm hơn. Điều quan trọng cần lưu ý là những tổn thương này có thể đi kèm cảm giác nóng rát hoặc ngứa, hoặc chúng có thể không có triệu chứng, hoàn toàn không gây khó chịu.
Hướng Dẫn Tự Chăm Sóc Thiết Yếu cho Viêm Da Quanh Miệng
Tự chăm sóc hiệu quả thường là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc kiểm soát viêm da quanh miệng. Dưới đây là các hướng dẫn chính cần tuân theo để giúp làm dịu làn da của bạn và thúc đẩy quá trình lành bệnh:
- Ngừng Sử Dụng Các Sản Phẩm Chăm Sóc Da Gây Kích Ứng: Ngay lập tức ngừng sử dụng tất cả các loại kem dưỡng da mặt, kem dưỡng ẩm, mỹ phẩm và kem chống nắng. Những sản phẩm này có thể chứa các thành phần làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da quanh miệng. Đơn giản hóa quy trình chăm sóc da của bạn là điều tối quan trọng.
- Chuyển Sang Các Sản Phẩm Nha Khoa Không Fluoride: Một số sản phẩm nha khoa, đặc biệt là những sản phẩm chứa fluoride và các thành phần chống cao răng, có thể là tác nhân gây bệnh. Chuyển sang kem đánh răng và nước súc miệng không chứa fluoride để xem liệu điều này có làm giảm bớt các triệu chứng của bạn hay không.
- Làm Sạch Nhẹ Nhàng Bằng Nước Ấm: Rửa mặt bằng nước ấm cho đến khi tình trạng phát ban bắt đầu cải thiện. Tránh các loại sữa rửa mặt mạnh hoặc chà xát mạnh. Khi đợt bùng phát ban đầu giảm bớt, hãy sử dụng một loại sữa rửa mặt rất dịu nhẹ như Dove, CeraVe hoặc Cetaphil. Chúng nổi tiếng với công thức dịu nhẹ, ít gây kích ứng cho da nhạy cảm.
- Cẩn Thận Ngừng Sử Dụng Steroid Bôi: Nếu bạn đang sử dụng kem steroid bôi ngoài da trên mặt, điều quan trọng là phải ngừng sử dụng. Mặc dù steroid có thể ban đầu làm giảm phát ban, nhưng việc sử dụng lâu dài có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da quanh miệng và tạo ra một vòng luẩn quẩn phụ thuộc. Hãy chuẩn bị cho một đợt bùng phát tạm thời tiềm ẩn khi bạn ngừng sử dụng steroid; đây là một phản ứng phổ biến và là một phần của quá trình chữa lành.
Khi Nào Cần Tìm Kiếm Điều Trị Chuyên Nghiệp
Mặc dù các biện pháp tự chăm sóc thường có hiệu quả trong việc kiểm soát các trường hợp viêm da quanh miệng nhẹ, nhưng điều quan trọng là phải biết khi nào cần tìm kiếm lời khuyên y tế. Nếu bạn thấy rằng những nỗ lực tự chăm sóc của mình không mang lại sự cải thiện trong vòng vài tuần, hoặc nếu tình trạng của bạn có vẻ trở nên tồi tệ hơn, thì đã đến lúc bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
Các Phương Pháp Điều Trị Y Tế cho Viêm Da Quanh Miệng
Đối với các trường hợp dai dẳng hoặc nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị y tế để giúp làm sạch viêm da quanh miệng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Kháng Sinh Bôi: Chúng thường được kê đơn ở dạng gel, kem, dung dịch hoặc lotion. Ví dụ bao gồm metronidazole (Flagyl), clindamycin (Cleocin T), axit azelaic (Azelex, Finacea), pimecrolimus (Elidel) hoặc erythromycin (E.E.S.). Những loại thuốc này giúp giảm viêm và sự can thiệp của vi khuẩn.
- Kháng Sinh Uống: Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, thuốc kháng sinh uống như doxycycline (Oracea, Doryx, Vibramycin) có thể là cần thiết. Chúng hoạt động trên toàn thân để chống lại tình trạng viêm và nhiễm trùng.
Kết luận
Tự chăm sóc viêm da quanh miệng xoay quanh việc đơn giản hóa và tránh các chất gây kích ứng. Bằng cách cẩn thận tuân theo các hướng dẫn này và tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp khi cần thiết, bạn có thể kiểm soát hiệu quả tình trạng viêm da quanh miệng và có được làn da khỏe mạnh, sạch sẽ hơn. Hãy nhớ rằng, tính nhất quán và sự kiên nhẫn là chìa khóa để tự chăm sóc thành công.
Tài liệu tham khảo
Bolognia J, Schaffer JV, Cerroni L. Dermatology. 4th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018.
James WD, Elston D, Treat JR, Rosenbach MA. Andrew’s Diseases of the Skin. 13th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019.
Kang S, Amagai M, Bruckner AL, et al. Fitzpatrick’s Dermatology. 9th ed. New York, NY: McGraw-Hill Education; 2019.
